Neurobiologie & veroudering

De afdeling neurobiologie & veroudering onderzoekt de hersenen tijdens veroudering en ziekte. Bijvoorbeeld ouderdomsgerelateerde neurodegeneratieve ziektes als Alzheimer en Parkinson, maar ook COVID-19 en multiple sclerose. Naast hersenen onderzoeken zij ook de rol van veranderingen in het bloed en het immuunsysteem tijdens veroudering en hoe dit mogelijk weer samen hangt met veranderingen in de hersenen.

Hieronder staat een voorbeeldstudie die een representatief beeld geeft over de studies die in 2021 en 2022 liepen binnen de afdeling.

Validatie van de BBB-penetratie van nieuwe AAV vectoren voor de behandeling van Parkinson

De ziekte van Parkinson is een veelvoorkomende en de snelst groeiende hersenziekte ter wereld. Eén eiwit dat een belangrijke rol speelt bij de ziekte van Parkinson en al in een vroeg stadium aangetoond kan worden, is het verkeerd gevouwen alfa-synucleïne eiwit. Dit eiwit kan zich ophopen in zenuwcellen in de hersenen en tot zogenaamde Lewy-lichaampjes leiden. Therapie met het gebruik van adeno-geassocieerd virus (AAV) kan een strategie zijn om deze Lewy-lichaampjes in de hersenen te verwijderen.

Om deze opgehoopte eiwitten op te kunnen ruimen, moet een dergelijk virus de hersenen binnen dringen, en hiervoor de bloed-hersenbarrière penetreren. Met dit doel hebben onderzoekers een AAV ontwikkeld om als vector voor gentherapie in de hersenen te kunnen dienen. Een eerdere vector was effectief bij knaagdieren, maar deze bleek afhankelijk van een receptor die niet aanwezig is in mensen en niet-menselijke primaten. Daarom zijn nieuwe vectoren ontwikkeld. Voordat deze nieuwe toedieningsstrategie voor de behandeling van neurologische aandoeningen bij mensen kan worden getest moet de penetratieratio van geselecteerde vectoren worden bepaald in niet-menselijke primaten. Voor deze studie was gekozen voor de witoorpenseelaap, o.a. omdat deze diersoort ook veel gebruikt wordt als Parkinson model.

  • Wetenschap
    In deze studie zijn witoorpenseelapen intraveneus geïnjecteerd met nieuwe AAV vectoren, genaamd AAV SE-1 en AAV SE-2, en het controlevirus AAV9. Drie weken na injectie zijn de hersenen en andere organen onderzocht op aanwezigheid van het virus. Het resultaat was dat AAV SE-1 en met name AAV SE-2 veel effectiever de hersenen binnendringen dan AAV9 en in veel mindere mate de perifere organen infecteren (off-target effect).
  • Projectvergunningen
    AVD5020020172687
  • Dierproeven

    Aantallen voor deze studie:
    - 4 Witoorpenseelapen
    - 4 licht ongerief

    Lees meer over:
    - De apen
    - Aantal dierproeven in 2021 en 2022
    - Mate van ongerief

     

Image